تاثیر روزه بر سلامت جسم و روان
روزه و نقش آن در سلامتی روان و جسم
بر اساس مطالعات محققان دانشگاه علوم پزشكي رفسنجان، روزه علاوه بر اثرات سودمند جسماني، در زمينه كاهش افسردگي و بالا بردن سلامت روان نيز بسيار مفيد است.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران- واحد علوم پزشكي تهران، پژوهشي توسط محققان دانشگاه علوم پزشكي رفسنجان در خصوص بررسي تأثير روزه بر سلامت روان و ميزان افسردگي روزه داران انجام شد.
در اين پژوهش كه در دانشگاه آزاد سيرجان صورت گرفت، تعداد 361 دانشجو به صورت تصادفي انتخاب شدند و اطلاعات مورد نياز توسط پرسش نامه هايي جمع آوري گرديد.
پرسش نامه ها توسط نمونه هاي مورد پژوهش، ده روز قبل و ده روز بعد از ماه مبارك رمضان تكميل شدند و ميانگين نمرات با هم مقايسه شد.
يافته هاي اين پژوهش نشان مي دهد:
ميانگين نمره بهداشت روان و ميزان افسردگي نمونه هاي مورد مطالعه، قبل و بعد از ماه مبارك رمضان، از لحاظ آماري كاهش معني داري داشته است.
نتايج اين پژوهش تأثير مثبت روزه ماه رمضان را بر سلامت روان و كاهش ميزان افسردگي روزه داران تأييد مي كند.
خبرگزاري دانشجويان ايران -واحد علوم پزشکی تهران (سرويس علمي- پژوهشي)
روزهداري اسلامي موجب كاهش استرس در افراد ميشود
يكي از روانپزشكان كشور تاكيد كرد:
براساس آخرين يافتهها و تحقيقات علمي، " روزه داري اسلامي " موجب كاهش استرس و اضطراب در بين افراد ميشود.
به گزارش ايرنا، دكتر " سيد محمود نجفي "در كنفرانس علمي "روزه و مسايل پزشكي" دربيمارستان هاجر شهركرد اظهارداشت:
روزهداري اسلامي همان روزهداري صحيح و اصولي است و با روزهداري براي ترس از عسر و حرج و روزهداري براي رژيم لاغري متفاوت است.
وي گفت:
روزهداري نبايد موجب پرخوري به هنگام سحر و تغييرات بينظم خواب شود و در صورت رعايت اين مسايل ، روزهداري صحيح بهكاهش استرسها منجر ميشود.
اين روانپزشك يادآور شد:
پژوهشهاي علمي نشان ميدهد درطول ماهمبارك رمضان كاهش كامل وصددرصدي خودكشيها وكاهش نسبي جرايم عمومي مانند جرايم راهنمايي و رانندگي و جرايم خاص ميشود.
نجفي بيانداشت:
غذاهاي سحر روزهدارانبايد كم حجم و خواب آنها نيز متناسب باشد و روزهداران از خوابيدن پس از خوردن سحري اجتناب كنند.
وي گفت:
روزهداري موجب امتناع افراد حتي از خوردن مواد حلال مانند آب ميشود و اين امتناع از حلال ها نيز اراده انسان را قوي ميكند.
اين روانپزشك گفت:
عصبانيتهاي برخي از افراد به هنگام روزهداري به علت پرخوري آنها به هنگام سحراست كه بدن را در طول روزبراي جذب آبفعال ميكند.
به گفته وي، روزهداري صحيح يك روش ايدهآل براي زندگي افراد است و نيت كرده يك اصل در اين ماه به حساب ميآيد.پيش گزيده روزه ، درمان بيماري هاي روح و جسم
روزه از برنامه هاي مترقي و متعالي دين مبين اسلام و ضامن سعادت دنيا و آخرت، بهداشت جسم، و تزكيهِ نفس و اخلاق است.
روزه در لغت به معناي امساك و ترك مطلق چيزها اعم از خوردني و آشاميدني يا هر عمل ناپسند است.
اين فريضه از نظر جسمي، روحي، معنوي، اخلاقي، اجتماعي، اقتصادي، رواني، بهداشتي و... فضايل فراوان دارد.
روزه و بهداشت فردي
روزه از نظر بهداشت جسم و سلامت بدن داراي فوايد فراواني است. اين عمل در سلامت معده و پاكسازي آن از انواع غذاها كه موجب بيماري هستند اثرات فوقالعاده دارد.
پيامبر اسلام (ص) فرمود:
معده مركز و خانه هر دردي است و پرهيز از غذاهاي نامناسب و زيادخوري، اساس و رأس هر داروي شفابخش است. همچنين ايشان فرمودهاند:روزه بگيريد تا سالم بمانيد.
براي بهداشت و تندرستي، بايد غذا كمتر مصرف شود و هنوز اشتها تمام نشده، دست از غذاخوردن كشيد. به تجربه ثابت شده است، افرادي كه كم مي خورند از كساني كه هميشه سير مي خورند سالم ترند.
يكي از دانشمندان قدیم رومی مي گويد:
اولين بيماري مربوط به پرخوري بود و نخستين درمان نيز روزه گرفتن است.
يك پزشك مصري نيز در 3600 سال قبل به طنز گفته است:
انسان پرخور با يك چهارم غذايي كه ميخورد زنده مي ماند و با سه چهارم ديگر آن پزشكان امرار معاش مي كنند! به بياني اغلب اين پرخورها هستند كه با بيماريهاي خود كيسه اطبا را پر مي كنند.
دكتر كارل امريكايي مي نويسد:
هر شخص بيمار بايد هر سال مدتي از خوردن غذا بپرهيزد، زيرا مادامي كه غذا به بدن مي رسد ميكروبها در حال رشد هستند، ولي هنگامي كه از غذا پرهيز ميشود، ميكروبها رو به ضعف مي روند. روزه اي كه اسلام واجب كرده بزرگترين ضامن سلامتي بدن است.
روزه درماني در مورد اكثر بيماريهاي حاد و مزمن تجويز مي شود؛
از جمله : فشارخون زياد ، تصلب شرايين، گرفتگي مجاري خون و لنف، آسم ، آنژين قلبي، سرطان خون، بيماريهاي عصبي، چاقي، نقرس، ورم مفاصل، انواع روماتيسم، بيماري هاي كبدي، ورم كيسه صفرا، بيماريهاي معده و روده، يبوست مزمن، ورم لوزهِ مزمن، زكامهاي حلق و بيني، ناراحتيهاي كليه و مثانه، بيماريهاي زنان، بيماريهاي مزمن پوستي، اختلالات عصبي ( افسردگي ، ميگرن ، وسواس ).
روزه و نظرات برخي دانشمندان
* دكتر ژان فروموزان:
ذخاير گليكوژن كبدي و پروتئين خون و ذخيره چربي كه در مرد 30 درصد و در زن 20 درصد است براي يك ماه بدن كافي است؛ بنابراين طبق نتايج موجود پزشكي در يك ماه روزه ، از نظر بهداشتي خللي در بدن انسان به وجود نمي آيد.
وي همچنين روش معالجه با روزه را «شست و شوي احشاء» تعبير مي كند و مي گويد:
در آغاز روزهداري زبان باردار است، عرق بدن زياد است، دهان بو مي گيرد، گاه آب از بيني راه مي افتد و همه اينها علامت شست و شوي كامل بدن است. بعد از سه الي چهار روز بو برطرف مي شود، اسيداوريك ادرار كاسته مي شود و شخص احساس سبكي و نشاط فوقالعاده مي كند. در اين حال اعضا هم استراحتي دارند.
* شهيد دكتر سيد رضا پاك نژاد:
طي يك ماه روزهداري آدمي داراي جسمي تازه و آزاد شده از قيد و بند سموم خواهد شد.
* دكتر كارل (امريكايي):
بر لزوم روزه داري در تمام اديان تأكيد شده است. در روزه ابتدا گرسنگي و گاهي نوعي تحريك عصبي و بعد ضعف احساس مي شود. در عين حال تغييرات مهمي صورت مي گيرد و بالاخره تمام اعضا مواد خاص خود را براي نگهداري و تعادل محيط داخلي و قلب قرباني مي كنند. به اين ترتيب روزه تمام بافتهاي بدني را مي شويد و آنها را تازه مي كند.
* دكتر گوئل پا (فرانسوي):
چهار پنجم بيماريها از تخمير غذا در رودههاست و همه با روزه اصلاح مي شوند.
* دكتر تومانيانس:
فايده كم خوردن و پرهيز كردن از غذاها در يك مدت كوتاه آن است كه چون معده در مدت يازده ماه مرتب پر از غذا بوده، طي يك ماه روزه داري مواد زايد آن دفع مي شود. همين طور كبد كه براي هضم غذا مجبور است دائماً صفراي خود را مصرف كند، در اين مدت سي روز، ترشحات صفراوي را صرف حل كردن باقي مانده غذاي جمع آوري شده خواهد كرد. بهعلاوه، دستگاه هاضمه در نتيجه كم خوردن غذا، اندكي فراغت حاصل مي كند و رفع خستگي مي نمايد.
* فيثاغورث طبيب و دانشمند بزرگ يوناني، هنگام مرگ، شاگردانش را به روزه گرفتن توصيه كرد.
* در زمان بقراط ، اطبا بيماران خود را كه به بيماري سخت دچار بودند از غذا خوردن منع مي كردند.
* آلكسي سوفورين (طبيب روسي) كتابي به نام امساك در غذا به رشته تحرير درآورده كه در آن مدت روزهِ طبي چهل روز تمام است؛ روزهاي كه نه سحري دارد و نه افطاري. تنها چيزي كه روزهدار مجاز است بخورد فقط آب، آب ميوه و چاي است. او معتقد است حتي مسلولين كه نياز به تقويت بيشتري دارند اگر اين رژيم عجيب را بگيرند به سرعت غيرقابل تصوري بهبود خواهند يافت!
وي همچنين مي گويد:
انواع بيماريها از غذاهاي زايد كه از معده مي گذرند و در بدن تحليل نمي شوند سرچشمه مي گيرند. اين مواد غذايي اضافي عفونتهايي توليد مي كنند كه بهترين شرايط را براي رشد و نمو ميكربها و باكتريها فراهم مي سازند و درمان همه آنها از طريق گرسنگي و امساك از غذا صورت مي گيرد.
رياضت نفس
مرتاضان و كساني كه در پي ترقي و تعالي روحي هستند از تغذيه خويش از نظر كيفيت و كميت مي كاهند، تا آنجا كه براي مثال در طول روز و شب به يك عدد بادام اكتفا مي كنند، يا فقط غذاي نباتي مصرف مي كنند و از خوردن گوشت حيواني مي پرهيزند، تا بتوانند به هدف عالي خود كه همانا ترقي روح و پرورش آن است برسند.روزه و تقويت حافظه
روان شناسان عصر حاضر دستوراتي براي تقويت حافظه مي دهند؛ اما كساني كه روزه مي گيرند نيازي به تمرينات تقويت حافظه ندارند؛ زيرا يكي از فوايد روزه ، تقويت حافظه است.
از قول حضرت اميرالمؤمنين (ع) آمده است سه چيز حافظه را تقويت مي كند:
1. مسواككردن دندانها
2. روزه داشتن
3. خواندن قرآن.
اثر روزه در ازدياد حافظه يك تأثير فيزيولوژيك است كه در نتيجهِ رسيدن غذاي پاك به سلولهاي مغز بعد از چند ساعت بي غذايي رخ مي دهد.
يك تحليل طبي از روزه
پرهيز از خوردن و آشاميدن در ايام روزه يكي از راههاي مؤثر براي تندرستي است؛ زيرا وقتي انسان مدتي از خوراك عادي روزانه دست كشيد و در تغذيه خود تخفيف داد، به طبع اشتها و ميل به غذا پيدا مي كند. در نتيجه مواد شيميايي خوراك كه مورد احتياج بدن است در نهايت راحتي جذب مي شود.
كودكان و روزه
اثبات شده كه روزه از نظر بهداشت جسم در تمام سنين با توجه به حالات مختلف و با رعايت بعضي بيماريها و ناتوانيها بسيار مفيد و نافع است؛ حتي كودكان از اين منافع بي بهره نيستند؛ و با شرايط ويژهِ خود مي توانند روزه بگيرند. دكتر ويدا عاري ، پزشك عمومي ( سایت تبیان)فوايدي كه روزه گرفتن بر جسم انسانها ميگذارد، چيست؟ آيا نقش پيشگيري دارد يا درماني؟
روزه يكي از اركان عبادي اسلام است. معني روزه عبارت است از: امساك از چيزهايي كه روزه را باطل ميكند.
روزه گرفتن علاوه بر آن كه يك عبادت و امر واجب است، براي حفظ سلامت جسمي و رواني انسان بسيار مفيد است. در حقيقت روزه طبّ پيشگيري اسلامي است.
لذا خداوند در قرآن ميفرمايد: «و ان تصوموا خيرٌ لكم ان كنتُم تعلمون»؛[1] روزه بداريد برايتان بهتر است اگر درك كرده باشيد.
دكتر آلكسيس كارل فيزيولوژيست و محقق فرانسوي دربارة اهميت و نقش روزه بر سلامت جسمي و رواني انسان ميگويد:
«در روزهداري با تلاش معنوي، تعقّل و تملّك نفس ميتوان تعادل اعمال بدن را حفظ كرد. همه به طور طبيعي تمايل به اطفاي غرايز نفساني دارند، ولي وقتي اين تمايلات كاملاً برآورده شد به انحطاط ميگرايد. بنابراين، بايد به گرسنگي و كاهش در خواب و غرايز جنسي و غيره عادت كرد و بر نفس مسلط شد. مسلماً افراط در خواب و خوراك از كمبود آن زيانبخشتر است و با امساك و روزهداري ميتوان هماهنگي بين اعمال بدني و رواني ايجاد نمود.»[2]
روزه ميتواند هم نقش پيشگيري داشته باشد و هم نقش درماني، چنانچه محدودة اثرگذاري آن جنبههاي جسمي و رواني هر دو را شامل ميشود. شايد گفتن اين مطلب چندان قانع كننده نباشد، امّا وقتي تحقيقات تجربي را نگاه ميكنيم ميبينيم تحقيقات تجربي نشان ميدهد كه روزهداري بروضعيت سلامت جسمي و رواني و نيز سير بيماريها تأثير مثبت و مؤثري دارد.
اين تحقيقات تجربي ميتواند در حدّ بالايي براي افراد مذهبي و حتي كساني كه اعتقاد به مسايل مذهبي ندارند. امّا تحقيقات علمي و تجربي را قبول دارند، قابل قبول باشد. از اين رو نتايج برخي از تحقيقات انجام شده را خدمت شما يادآور ميشوم. اميد است در بهبود باورهاي مذهبي شما مفيد و مؤثر واقع شود.
نقش درماني روزه در تحقيقات تجربي
ابراهيمي و جهاني مقدم به منظور بررسي نقش روزه بر درمان بيماريها، پژوهشي بر مراجعين صرعي انجام داده و به اين نتيجه رسيدند كه درصد مراجعين در ماه رمضان در مقايسه با ساير ماهها 40 درصد كاهش نشان داده است.[3]
انصاري جابري نيز در سال 1378، در پژوهشي بر روي 67 نفر از دانشجويان رشتههاي مختلف پيراپزشكي دانشگاه علوم پزشكي رفسنجان در مورد تأثير روزه بر عزت نفس آنان تحقيقي انجام دادند و به اين نتيجه دست يافتند كه روزه باعث افزايش عزت نفس در افراد ميشود و ميتواند از اختلالهاي رواني پيشگيري نمايد.[4]
محمدي و همكاران در سال 1379 در پژوهشي تأثير روزهداري را بر غلظت سرمي لپيدهاي خون در مردان تهراني تعيين نموده و نتايج تحقيق آنها نشان داد كه كاهش تري گليسيريد در برخي گروهها مبيّن اثرات مثبت روزهداري بر سلامت بدن است.[5]
در پژوهش ديگر كه توسط يوسفي و فرشيد فر در سال 1378 بر روي 80 دانشجوي دانشگاه علوم پزشكي بندرعباس انجام شده تأثير روزهداري بر وزن و فشار خون مورد مطالعه واقع شده و اين نتيجه به دست آمده است كه ميانگين وزن نسبت به قبل از ماه رمضان 84 گرم كاهش داشته است، هم چنين ميانگين فشار خون افراد روزهدار نيز كاهش يافته بود.[6]
روزه بر سيستم ايمني بدن نيز نقش مثبت دارد. رحماني، ميراحمدي و مطيعيان در سال 1377 در بررسي تأثير روزهداري ماه رمضان بر روي سيستم ايمني انسان به اين نتيجه رسيدند كه روزه پاسخ سيستم ايمني سلولي را افزايش داده و باعث بهبود كارآيي سيستم ايمني بدن انسان ميشود.[7]
عدلوني در سال 1998 تحقيقي در زمينة نقش درماني و پيشگيري كنندة روزه انجام داده و به اين نتيجه رسيد كه روزه از بيماريهاي قلبي عروقي پيشگيري ميكند.[8]
در پژوهش ديگري كه توسط سربلوكي و افشار در سال 1378 انجام شده، تأثير روزهداري بر قند، ليپيد، وزن و فشار خون 30 بيمار ديابتي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از اين بررسي نشان داد كه شاخصهاي قند خون، كلسترول، فشار خون و وزن در اثر روزهداري وضعيت مطلوب و رضايت بخشي يافته است. لذا اين محققان پيشنهاد نمودند كه روزه گرفتن براي بيماران ديابتي اثرات مفيدي از لحاظ كنترل بيماري دارد.[9]
بر پاية نتايج بررسيهاي انجام شده ميتوان گفت كه روزهداري داراي اهميت ويژهاي است و ميتواند هم در زمينة پيشگيري و هم در زمينة درمان بسياري از بيماريهاي جسمي و رواني مفيد و تأثيرگذار باشد.
بدنيست در پايان به يكي از تحقيقات كه در خصوص تأثير روزهداري بر وضعيت سلامت رواني افراد انجام شده اشاره كنم. دكتر محمد قهرماني و همكاران در سال 1378 در شهرستان گناباد به منظور بررسي تأثير روزهداري بر وضعيت سلامت رواني افراد تحقيقي را بر روي 200 نفر در دو مرحله قبل از ماه مبارك رمضان و مجدداً پس از ماه مبارك رمضان انجام دادند. نتايج به دست آمده از اين پژوهش نشان داد كه روزهداري به طور چشمگيري باعث كاهش علائم اضطرابي، بهبود در عملكرد اجتماعي و كاهش افسردگي شده است.[10]
منبع براي مطالعه بيشتر
1. مجموعه مقالات اوليه همايش دين در بهداشت روان، قم، نشر علوم اسلام، 1377.
2. جمعي از نويسندگان، نقش دين در بهداشت روان، قم: دفتر نشر نويد اسلام، 1377.
[1] . بقره، 184.
[2] . محمد مهدي اصفهاني، بهرهگيري از برخي رهنمودهاي اسلامي در پيشگيري و رويايي با پيامدهاي استرس، فصلنامه انديشه و رفتار، سال اول، 1374، شماره 4، ص 13 ـ 17.
[3] . حسين علي ابراهيمي و محمدكريم جهاني مقدم، بررسي اثر ماه مبارك رمضان بر مراجعين صرعي، خلاصه مقالات همايش تحقيقات علوم پزشكي در اسلام، كرمان، 3 الي 5 آبان 1379.
[4] . علي، انصاري جابري، تأثير روزه رمضان بر عزت نفس، دانشجويان دانشكدة پرستاري، مامايي و پيراپزشكي دانشگاه علوم پزشكي رفسنجان، خلاصه مقالات همايش تحقيقات علوم پزشكي در اسلام، همان.
[5] . محمدي و همكاران، تأثير يك ماه روزهداري بر نماية تورة بدن و غلظت سرمي، همان.
[6] . هادي يوسفي و غلامرضا فرشيدفر، تأثير روزهداري اسلامي بر وزن و فشارخون، دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي بندر عباس، همان.
[7] . محمدرضا رحماني و همكاران، تأثير روزة ماه رمضان بر روي سيستم ايمني هومورال و سلولي انسان، خلاصه مقالات چهارمين كنگره بين المللي ايمونولوژي و آلرژي ايران، اصفهان، 23 لغايت 25 ارديبهشت، 1377.
[8] . Adloni-A (1998). Beneficial effect on scrum apo AI. Apo B and LP Ailevols o Romadan. Clin Chim-Acta 271(2)179-89 .
[9] . سربلوكي و همكاران، تأثير روزهداري بر قند، ليپيد، وزن و فشار خون بيماران ديابتي، خلاصه مقالات پنجمين كنگره تغذية ايران، تهران، 22 الي 25، شهريور 1378.
[10] . محمد قهرماني و همكاران، بررسي تأثير روزهداري بر وضعيت سلامت رواني، مجموعه مقالات اسلام و بهداشت روان، پژوهشكدة فرهنگ و معارف، چ اول، 1382، ص 248 ـ 249.تأثير روزه بر سلامت روان
گفتگو با دکتر محمدرضا خدايي، روانپزشک
روانشناسان معتقدند که روزه براي سلامت روان مفيد است و موجب افزايش خودباوري و اعتماد به نفس ميشود و توان و مقاومت افراد را در برابر مشکلات و ناملايمات زندگي بيشتر ميکند. اما پيش از آغاز ماه رمضان، در کنار کسب آمادگيهاي جسمي لازم، بايد براي آمادگيهاي رواني هم برنامهريزي کنيم. از دکتر محمدرضا خدايي، روان پزشک و عضو هيات علمي دانشکده علوم بهزيستي و توانبخشي، راهنماييهايي در همين زمينه خواستهايم.
آقاي دکتر! چگونه ميتوانيم از نظر رواني، آمادگي ورود به ماه مبارک رمضان را پيدا کنيم؟
ببينيد؛ ما اول بايد اين نکته را بررسي کنيم که چگونه يک نيت، انگيزه و در نتيجه، يک عمل متناسب با آن شکل ميگيرد. براي انجام گرفتن هر عملي لازم است که فرد انگيزه لازم براي آن را داشته باشد. دارا بودن انگيزه هم به ديدگاه هر فرد و روشن شدن علت انجام دادن عمل توسط او بستگي دارد، پس بايد انگيزه و علت مشخص باشند تا اراده و پذيرش عمل صورت گيرد. براي عملي مثل روزه هم اين موضوع صدق ميکند؛ يعني شما اول بايد ديدگاه خود نسبت به روزه گرفتن و علت انجام دادن اين عمل را به خوبي شناخته و بعد آن را به راحتي بپذيريد. شما ممکن است تصميم داشته باشيد که روزه بگيريد تا به سلامت جسم خود کمک کنيد؛ يا اين که روزه را تسکيندهنده روح و روان خود بدانيد و احساس کنيد با پيروي کردن از فرمان آفريدگارتان و کسب رضايت او به آرامش وصفناپذيري ميرسيد چون خيلي وقتها بعضي از کارها فقط نتيجه مادي و جسماني ندارند. بعد از اينکه شما انگيزه و علت درستي را براي انجام دادن عمل روزه پيدا کرديد، آنگاه ميتوانيد با ميل و اشتياق به سمت اين عمل الهي پيش برويد. اما نکته مهم اينجاست که اگر شما در همين چند روز مانده به ماه رمضان نتوانيد انگيزه و علت خوبي براي انجام اين فريضه الهي پيدا کنيد، آن وقت است که روزه گرفتن براي شما تبديل به امري اجباري و از سر ناچاري و همراه با زجر ميشود، پس جستجوي علتها را فراموش نکنيد.
از نتايج رواني روزه گرفتن برايمان بگوييد. آيا ممکن است دانستن اين نتايج به تقويت انگيزههاي روزهداران منجر شود؟
حتما همينطور است. ما در کنار علتها، بايد فوايد کاري را هم که انجام ميدهيم، بدانيم. افراد بايد بدانند که هر چند روزه باعث گرسنگي، تشنگي يا به هم خوردن نظم خواب در طول روز ميگردد اما مشکلات ذکر شده در برابر آثار رواني مطلوبي که روزه در فرد به جاي ميگذارد، هيچ است. يک ماه روزه گرفتن سبب بالا رفتن روحيه فرد ميشود. مقاومت او را در برابر مشکلات بالا ميبرد و با افزايش مکانيسم انطباقي فرد موجب ميشود که اعتماد به نفس او افزايش پيدا کند زيرا وقتي فردي ميتواند يک ماه روش جديد و متنوعي از زندگي را تجربه کند، حتما ميتواند بعدها در برابر مشکلات و فشارهاي زندگي مقاومت کند. روزه گرفتن باعث ميشود که فرد به تواناييهاي ذاتي خود پي ببرد و حس «خواستن توانستن است» را در خود بارورتر کند. در نتيجه روزه گرفتن دفاع رواني افراد در برابر مشکلات بيشتر ميشود و در نتيجه آن تحملپذيري افراد افزايش مييابد.
آيا به هم خوردن نظم خواب يا تغذيه موجب تحريکپذيري نميشود؟
خب، اين يک حقيقت کتمانناپذير است که روزه گرفتن در کنار همه خوبيهايش، رنجهايي را در پي دارد. اختلال در خواب يا تغذيه باعث ميشود که فرد از نظر رواني تحريکپذير و زودرنج شود و واکنش سريعي نسبت به کارها از خود نشان دهد و هرچه زمان بيشتر ميگذرد و به ساعات افطار نزديکتر ميشود، افراد توجه و تمرکز خود را بيشتر از دست ميدهند و گرسنگي و تشنگي باعث خستگي، ضعف و کجخلقي آنها ميشود. همه اينها درست؛ اما کسي که هدفي والا را در پي ميگيرد، به سادگي و با يک برنامهريزي جامع ميتواند هدفش را دنبال کند. بهتر است در اين جا مثالي برايتان بياورم: شايد باران بهاري سبب آبگرفتگي معابر و کمي ترافيک شود ولي هيچکس از آن بدش نميآيد زيرا همه به خوبي ميدانند که نتيجه اين باران، آباداني، سبزي و رهايي از قحطي است. روزه هم مثل باران بهاري ميماند و اگر براي رسيدن به برکات اين ماه برنامهريزي خوبي داشته باشيم، ميتوانيم به آباداني روحمان کمک کنيم. منبع:www.salamat.com
نظرات شما عزیزان: